Roberto Januario
Catarina Fui (83) feto faluk ida ne’ebe sai vitima ba alargamentu Estrada. Iha loron 18 Dezembru 2015, ekipa monitorizasaun wainhira hasoru malu iha nia knua,
Catarina Fui ne’ebe moris mesak, hetan afeta hosi projetu ZEESM, uma ne’ebe tenke sobu tanba besik estrada ibun. Wainhira Ekipa membru Monitorizasaun hasoru Catarina, iha nia knuak, esplika katak antes projetu ne’e hahu to ohin loron, sedauk iha ema ida mak ba hasoru hodi halo esplikasaun,
“antes hau nia uma ne’e atu sobu, seidauk iha ema ida mak mai koalia ho ha, kona-ba sobu hau nia uma no halo oinsa. Hau hela deit iha uma sorin nebe’e tabele hela no wainhira udan bot hau labele toba no tur deit to dader”
Catarina hatutan katak, wainhira ekipa teknika ZEESM nian mai halu distribusaun ba material uma nian katak la simu dokumentus hosi ZEESM,
“hau la simu dokumentu ida mos husi sira, tantu lista distribuisaun material nomos assina hodi simu osan. sira fo osan ba hau $500, hodi halo fali hau nia uma maibe tukang ka badaen husu hau atu selu $1500. Badaen mai halo ona uma fondasi no sae ona blok 3 no nia husu hau atu selu, hau dehan osan seidauk iha. Aktualmente badaen la mai kontinua halo uma ne’e. Vitima ne;e salenta tan katak sei nia la mai halo husik deit ba tanba hau atu ba buka osan iha ne’ebe; hau mos ferik ona no faluk tan”.
Ho situasuan ne’ebe Catarina Fui hasoru, nia koko atu pasensia no hein intervensaun hosi Autoridade ZEESM. Ho laran triste Catarina hato’o nia sentimentu ba ekipa monitorizasaun katak, “ Sira halo hanesan ne’e la diak, no ladiak tebes”.
Maske nune’e nudar sidadaun Oecusse, Catarina espera bele iha mudansa no hetan solusaun ne’ebe diak no justu ba komunidade sira ne’ebe kbiit laek. Ikus mai ba ekipa Monitorizasaun, Catarina rekomenda ba balun ba Autoridade ZEESM atu bele fo atensaun ba situasaun ne’ebe Catarina hasoru,
“Udan tun rai ona; hau nia uma nebe hau hela la serve mai hau. Persija nain ulun sira tun atu hare hau nia situasaun , Autoridade ZEESM tenki responsabiliza bah au nia moris ida agora dadaun ne’e no autoridade ZEESM percija selu tukang hodi halo hotu hau nia uma ne’e.
Tuir observasaun no dadus ne’ebe ekipa Monitorizasaun hetan katak feto faluk ne’e lahetan dokumentus hosi projetu ZEESM, simu material uma nian hanesan vitima seluk, Vitima ne’e ne’e mos la assina resivu simu osan badaen nian, aktualmente nia pasensia ho situasaun nebe nia hasoru no nia persija ajudus urjenti
